De Nationale Ombudsman is een onderzoek gestart naar de wetenschappelijke onderbouwing van het ammoniakbeleid. Dat meldt de Ombudsman aan de agrarische Vereniging tot Behoud van Boer en Milieu (VBBM). De VBBM zet al jaren grote vraagtekens bij het effect van emissiearme bemesting. Volgens de Vereniging heeft mestinjectie in werkelijkheid veel minder effect dan de overheid in haar berekeningen ‘aantoont’. De VBBM is vanwege de bodemgezondheid en het milieu een groot voorstander van een bovengrondse aanwending van mest.
De VBBM heeft de verantwoordelijke overheidsinstanties vele malen verzocht te komen met bewijs voor het ‘bewezen’ effect van emissiearm bemesten, maar zegt die tot nu toe niet te hebben gehad. Ook V-focus toonde vorig jaar in de artikelenreeks ‘Het ammoniakkartel’ aan dat er uit de vele beschikbare metingen in het milieu vrijwel geen effect van emissiearme mestaanwending blijkt. Dit in tegenstelling tot de berekeningen die de overheid hanteert voor haar beleid. Net als de VBBM kreeg ook V-focus tot nu toe geen antwoord op de vraag hoe het mogelijk is dat uit de metingen nagenoeg geen effect van emissiearme mestaanwending blijkt.
Drie keer toetsing onderbouwing in 2015
In februari 2015 startten de chemici Marcel Crok en Jaap Hanekamp een onafhankelijk onderzoek naar de wetenschappelijke onderbouwing van het ammoniakbeleid, waarvoor V-focus de crowdfundig faciliteert. Onderdeel van dit onderzoek betreft ook de wetenschappelijke basis onder de emissiearme bemesting. De uitkomsten worden naar verwachting later dit jaar opgeleverd.
De Nationale Ombudsman zal vooral onderzoeken hoe de wetenschappelijke onderbouwing van het ammoniakbeleid tot stand is gekomen; of deze voldoende open en transparant is. Belangrijke kritiek is dat het een kleine incrowd van wetenschappers betreft die de wetenschappelijke onderbouwing van het beleid mag leveren, en bij kritiek zijn eigen werk mag toetsen. Wetenschappers met andere inzichten zouden worden geweerd. Ook zal worden bekeken of belanghebbende partijen, zoals de VBBM, voldoende onderbouwde antwoorden krijgen van de overheid op hun vragen, of met een kluit het riet in worden gestuurd.
Ten slotte wil ook het ministerie van Economische Zaken zelf de wetenschappelijke onderbouwing toetsen. Momenteel wordt een internationale review voorbereid, waarin buitenlandse wetenschappers de Nederlandse beleidsonderbouwing zullen toetsen. Saillant detail is dat de quickscan, waarin de Commissie Deskundigen Meststoffenwet (een adviescollege van het ministerie) uitsluitsel zou geven over het grote verschil tussen de berekeningen en de metingen bij met name emissiearm bemesten, nog altijd niet is opgeleverd. De quickscan laat al meer dan een jaar op zich wachten.
Dit jaar zullen dus drie verschillenden partijen de wetenschappelijke onderbouwing van het ammoniakbeleid toetsen. Omdat alle partijen afgaan op dezelfde informatie, zouden de drie partijen in theorie tot dezelfde conclusies moeten komen. Of dit ook daadwerkelijk het geval zal worden, moet worden afgewacht.
