Bij de invoering van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) op 1 juli blijkt er in diverse regio’s al nagenoeg geen ontwikkelruimte meer te zijn voor bedrijven. Dit doordat de natuurgebieden in de omgeving kampen met een te hoge stikstofbelasting, volgens rekenmodel Aerius. V-focus analyseerde de stikstofneerslag op 120 natuurgebieden in Nederland, wanneer wordt uitgegaan van de berekeningen zoals die nu plaatsvinden binnen de PAS. Ook is uitgezocht hoe groot de stikstofneerslag zou zijn, als uitgegaan zou worden van metingen. In dat laatste geval zouden veel minder natuurgebieden kampen met een stikstofprobleem.
Vijf jaar later dan beoogd, werd op 1 juli de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) ingevoerd. Voor de PAS is de stikstofneerslag op de natuur maatgevend voor de ontwikkelruimte van bedrijven. Maar hoe zit het met die stikstofneerslag? Op dit moment is de stikstofneerslag, zoals die binnen de PAS wordt berekend, voor veel natuurgebieden nog te hoog. Wel is de overbelasting in de afgelopen tien jaar fors afgenomen, volgens het rekenmodel
PAS-berekening sluit niet aan bij metingen
De stikstofneerslag op natuurgebieden wordt in Nederland niet direct gemeten, maar middels een rekenmodel afgeleid van de gemeten ammoniakconcentraties in de lucht boven de natuur. In veel natuurgebieden wordt de ammoniakconcentratie in de lucht gemeten, maar daaruit blijkt niet de forse afname van de stikstof-overbelasting die je op basis van het rekenmodel zou verwachten. Het is dan ook de vraag of het Nederlandse rekenmodel de juiste hoeveelheid stikstofneerslag ‘uit de lucht rekent’. In sommige landen, waaronder Denemarken, is de directe stikstofneerslag op de vegetatie wel gemeten in wetenschappelijk onderzoek. Wanneer de PAS deze Deense metingen als uitgangspunt zou nemen, zou de stikstofneerslag op natuurgebieden gemiddeld zo’n 30 procent lager uitkomen dan nu het geval is.
Onafhankelijke toetsing
Momenteel toetsen de onafhankelijke onderzoekers Marcel Crok en Jaap Hanekamp onder meer of de waarden voor emissies en deposities waarmee rekenmodel Aerius binnen de PAS werkt, kloppen. Het onderzoek wordt gefinancierd middels crowd funding. Het is nog mogelijk om ook donateur te worden van hun onderzoek (vanaf 10 euro). Naar verwachting worden de uitkomsten later dit jaar opgeleverd.
De nieuwste analyse van V-focus is te lezen in ‘Rekenmodel houdt N-depositie op natuurgebieden te hoog – Ontwikkelruimte PAS al links en rechts op’. Het artikel verschijnt op 24 juli.
