Als je de auto met geen mogelijkheid aan de praat krijgt, wat doe je dan? Precies, je zoekt net zo lang door tot je de oorzaak en oplossing hebt gevonden. (Of in mijn geval: je zoekt een expert die het voor je oplost). Waarom doen we dit niet bij zeldzame paddenstoelen en weidevogels? Waarom zoeken we niet verder naar oorzaken en oplossingen, maar laten we soorten gewoon wegkwijnen?
Paddenstoelen al 15 jaar verslechtering
Neem bijvoorbeeld de afname van zeldzame bospaddenstoelen. Die zouden al 15 jaar lijden onder het stikstof, afkomstig uit de landbouw en het verkeer. Vooral in de kuststrook is het kommer en kwel, doordat aanlandige wind grote wolken stikstof uit zee meebrengt. Stikstof die ooit toebehoorde aan de landbouw?
Feit is dat de stikstofuitstoot uit landbouw en verkeer in de afgelopen decennia zeer fors is verminderd. Desondanks blijven de paddenstoelen wegkwijnen. Vooral in de kuststrook. Zelf denk ik dan: laten we eens breder kijken, hebben we wel de juiste oorzaken te pakken? Misschien zitten we er finaal naast, en hebben die paddenstoelen weinig hinder van landbouw en verkeer. Maar zit hen wat anders dwars. Deze zomer kwam ik er bijvoorbeeld achter dat de rioolwater’zuivering’ ook fors loost op zee, het gaat om grote vrachten stikstof. Wat doet dat met het ecosysteem? Laten we alles meewegen en het vraagstuk in de volle breedte bekijken, we hebben het tenslotte over waardevolle natuur. Maar mijn idee bleek weinig realistisch, want wie gaat dat betalen? Voor problemen die door de landbouw worden veroorzaakt, zijn er diverse subsidiepotjes. Andere sectoren hebben dat soort subsidiepotjes meestal niet. We zullen het vraagstuk dus grotendeels moeten beperken tot de landbouw.
Subsidie-infuus weinig helend voor weidevogel
Bij weidevogels is hetzelfde aan de hand. Jaarlijks besteden provincies zo’n 25 miljoen euro aan weidevogelbeheer. En al 25 jaar lang constateren we dat er ondanks dit kapitale subsidie-infuus, meer weidevogels afvallen dan bij komen. Desondanks blijven we volharden in het éénzijdig benaderen van het vraagstuk. Ook hier zou mijn idee zijn: laat de wetenschap in de volle breedte uitzoeken wat de oorzaak en de oplossing is. Maar helaas, er is alleen subsidie voor het onderzoeken van de invloed van de landbouw en de inrichting van de biotoop. Ook dit vraagstuk zullen we grotendeels moeten beperken tot de landbouw.
Advies voor staatssecretaris Van Dam
De grootste bedreiging van weidevogel- en bospaddenstoelensoorten is de éénzijdige blik op het vraagstuk, een blik die wordt gevoed door de thema’s waarvoor subsidie beschikbaar is. De thema’s waarvoor geen geld is, worden niet beschouwd. Staatssecretaris Martijn van Dam liet onlangs weten dat hij nog meer geld in de weidevogels wil steken. Wat ik de staatssecretaris wil meegeven is het volgende: laat de wetenschap met dit geld alle mogelijke oorzaken en oplossingen bestuderen. Voordat ook de allerlaatste weidevogel is vertrokken.
