Erfafspoeling zorgt volgens Rijkswaterstaat en waterschappen voor een relatief grote toevoer van nutriënten (stikstof en fosfor) naar het oppervlaktewater. Volgens de officiële emissiecijfers van Rijkswaterstaat spoelt jaarlijks gemiddeld een equivalent van zo’n 8.000 kilo aan mest- en voerresten van het erf van een veehouderijbedrijf, de sloot in. Dit lijkt de redactie van V-focus een onwaarschijnlijk grote hoeveelheid. Neem dan de gemeentelijke riooloverstorten: ook in natte jaren, waarin overstorten vaker in werking zijn, en vissen naar adem snakkend bovenkomen, is de invloed op de waterkwaliteit gering, volgens de officiële cijfers. Ook dat lijkt onze redactie onbestaanbaar.
Afgelopen maanden namen wij de emissies naar het oppervlaktewater, veroorzaakt door respectievelijk erfafspoeling en riooloverstorten onder de loep. Beide emissies treden op bij regenbuien, en zijn bepalend voor de kwaliteit van het oppervlaktewater in het landelijke gebied. Er is specifiek gekeken naar de toevoer van stikstof en fosfor vanuit deze twee bronnen.
Conclusies uit het onderzoek samengevat
- De wetenschappelijke onderbouwing van de emissies door erfafspoeling is onder de maat. Er ligt slechts een handjevol metingen aan ten grondslag. Deze metingen zijn verouderd, niet gestoeld op een degelijke wetenschappelijke basis en ongeschikt om te extrapoleren tot landelijke jaarvrachten. Het verdient aanbeveling de emissies door erfafspoeling middels wetenschappelijk verantwoorde metingen vast te stellen.
- De emissies vanuit riooloverstorten worden alleen berekend en lijken gebaseerd te zijn op de maximaal toegestane vuiluitworp. Gemeenten mogen jaarlijks maximaal 50 kg CZV (een maat voor vuil) per hectare afwaterend verhard oppervlak lozen op het oppervlaktewater via riooloverstorten. Uit de schaarse meetdata die zijn verkregen, blijkt dat de emissies uit riooloverstorten in de praktijk vele malen hoger moeten liggen dan thans wordt berekend.
- Hoewel gemeenten en waterschappen al jaren koketteren met hun metingen aan riooloverstorten (ongeveer de helft van de overstorten zou worden bemeten), worden de meetuitkomsten nagenoeg niet gepubliceerd. Met WOB-verzoeken hoopt V-focus de meetuitkomsten boven water te krijgen.
- Waterschappen handhaven met twee maten. Waterschappen hebben met gemeenten afgesproken dat er niet gehandhaafd wordt bij overtredingen van gemeenten. Handhaven mag alleen, als eerst een verzoek tot handhaving wordt ingediend en dat verzoek mogen gemeenten weigeren. Waterschappen handhaven daarentegen wel bij overtredingen van agrariërs.
Het omslagartikel ‘Boerenerf tienmaal vuiler dan riooloverstort – Kloppen de emissiecijfers?’ van auteur Geesje Rotgers is te lezen in V-focus april 2016 (foto: Twan Wiermans). Nog geen abonnement? Tijdelijk 35% korting op een jaarabonnement >>
