De daling van Nederlandse ammoniakemissies is niet overtuigend aangetoond. Dat is een van de conclusies van de publicatie A volatile discourse – reviewing aspects of ammonia emissions, models and atmospheric concentrations in The Netherlands in het wetenschappelijke tijdschrift Soil Use and Management. Die conclusie staat haaks op een eerder gepubliceerd Wagenings artikel in hetzelfde tijdschrift. Het nieuwe artikel van Jaap Hanekamp, Matt Briggs en Marcel Crok komt voort uit de door hen uitgevoerde ammoniakreview onder de vlag van V-focus.
De Wageningse onderzoekers stelden in 2016 dat overtuigend is aangetoond dat lage-emissie technieken (bijv. mestinjectie) de ammoniakemissies sterk verlaagt. Het nieuwe artikel laat zien dat deze claim onjuist is. Alle data waarop deze conclusie gebaseerd is, zijn niet meer beschikbaar en de gerapporteerde emissiefactoren zijn dus niet na te rekenen. Hanekamp et al tonen bovendien aan dat er substantiële onzekerheden gemoeid zijn met de gebruikte methode. Die onzekerheden werken door in de nationale emissiecijfers, maar zijn niet of nauwelijks gerapporteerd. Emissies zijn daarom mogelijk minder afgenomen dan de berekeningen suggereren. Die conclusie wordt versterkt door een andere conclusie in het artikel, dat ammoniakconcentraties sinds 1993 geen duidelijke trends omhoog om omlaag laten zien.
Ammoniakconcentraties lager
Hanekamp et al hameren er bovendien op dat de ammoniakconcentraties structureel worden overschat. De ammoniakmetingen worden in Nederland namelijk op een onjuiste manier gemiddeld, door het gemiddelde te gebruiken in plaats van de mediaan. Correctie daarvan leidt ertoe dat de ammoniakconcentraties in de lucht tientallen procenten lager liggen dan door de overheid wordt gerapporteerd. Vermoedelijk betekent dit dat de ammoniakemissies en -depositie in Nederland lager zijn dan gedacht.
Staatssecretaris Martijn van Dam schreef eind 2016 nog in een brief aan de Kamer: “Uit de internationale review [het Sutton-rapport, red.] bleek dat het kennisinstrumentarium dat Nederland inzet in de hele kennisketen wetenschappelijk goed is onderbouwd.” Met de publicatie van dit SUM-artikel is die conclusie niet langer houdbaar.
Het artikel in SUM is een internationale peer-reviewed uitwerking van het eerder gepubliceerde rapport Ammoniak in Nederland, Enkele Kritische Wetenschappelijke Kanttekeningen.
Hanekamp, J.C., Briggs, W.M., Crok, M. 2017. A volatile discourse – reviewing aspects of ammonia emissions, models and atmospheric concentrations in The Netherlands. Soil Use and Management doi: 10.1111/sum.12354.
