De Deense varkenshouderij is onlangs opgeschrikt door uitbraken van een nieuw PRRS-virus op diverse zeugenbedrijven. Hoe is het nieuwe virus ontstaan en welke lessen kunnen daaruit worden getrokken? Het bleek te gaan om een recombinant levend PRRS-virus dat was ontstaan uit delen van twee vaccinvirussen. Waarschijnlijk is dit nieuwe PRRS-virus ontstaan op een zeugenbedrijf, waar twee verschillende levende PRRS-vaccins naast elkaar werden gebruikt.
Dit nieuwe PRRS-virus is vervolgens terechtgekomen op een ki-station, en via het sperma zijn diverse zeugenbedrijven besmet geraakt, met een PRRS-infectie (verwerpers, dode biggen en slechte kwaliteit biggen) tot gevolg. Vooral op PRRS-virusvrije bedrijven, waar de zeugen niet meer beschermd waren door een vaccinatie (zogenoemde naïeve bedrijven), was de impact van de infectie groot. Als reactie van deze uitbraak heeft de Deense overheid, uit voorzorg, de toepassing van een van de levende PRRS-vaccins tijdelijk verboden.
Recombinatie kan voorkomen indien twee verschillende levende PRRS-virussen (veldstammen en/of vaccinstammen) in één varken delen van het genoom uitwisselen. De kans op het ontstaan van recombinatie is veel groter indien er verschillende stammen naast elkaar spelen, en indien er veel viruscirculatie is (veel virusvermeerdering).
Met z’n allen kunnen we hiervan leren dat het gebruik van twee of meerdere verschillende levende PRRS-vaccins op een varkensbedrijf of binnen een cluster van samenwerkende bedrijven af te raden is. Ook in de loop van de tijd is het af te raden om frequent te wisselen van levend PRRS-vaccin. Levende vaccinvirussen kunnen namelijk gedurende een langere tijd op bedrijven blijven circuleren.
Een conservatieve houding ten aanzien van het wisselen het ene PRRS-vaccin naar het andere PRRS-vaccin is op zijn plaats. Het wisselen van het ene levende PRRS-vaccin naar het andere levende PRRS-vaccin blijkt in de praktijk ook niet echt een oplossing.
De inzet van vaccinatie met een levend PRRS-vaccin, in combinatie met het toepassen van managementmaatregelen om de virusvermeerdering en -verspreiding op het bedrijf te beperken, is op elk bedrijf wel zinvol.
Door: Rick Janssen, varkensarts
De Varkenspraktijk Someren-Oss
