Of we over 100 jaar nog koeien melken in Nederland? Voor de productie van zuivel en rundvlees zijn veel argumenten aan te dragen. Het is belangrijk voor de economie, ook voor de kenniseconomie, we kunnen het goed produceren en we consumeren het graag. Overwegingen op het gebied van klimaat, milieu, humane gezondheid en ethiek werpen de voornoemde argumenten voor zuivel en vlees maar zo omver.
Je kunt iets wel lekker vinden, maar als de productie ervan destructief is, is er snel een grens. Bovendien concurreert ook de zuivel om de schaarse grond en stikstofruimte. De productie van voedsel kun je verplaatsen naar buiten de landsgrenzen. Vliegbewegingen, werkgelegenheid en woon- en recreatiefaciliteiten kun je niet verplaatsen.
Houden we over 100 jaar nog varkens en pluimvee in Nederland? Waarom wel? Ze nemen een hap uit de omstreden soja-import, concurreren om stikstof en om over bioveiligheid en stof en stank maar niet te spreken. Ook argumenten voor de intensieve veehouderij in Nederland zijn maar zo van tafel geveegd.
Als ik me verdiep in bijvoorbeeld de visie van de FAO op dierlijke productie, gaat er toch weer een ander licht schijnen. De veehouderij levert namelijk mest op, broodnodig voor de teelt van gewassen. Vooral runderen zijn ook energieleverancier; de rol van biogas kan alleen maar belangrijker worden. 14 procent van de grondstoffen die globaal gezien de veehouderij invloeien, concurreert met humane voeding. De rest is vooral gras en bijproducten. Reststromen gaan steeds vaker terug naar de varkens en koeien. In extensieve systemen zijn herkauwers belangrijke natuurbeheerders, ze horen er thuis. De natuur kan niet zonder ze. Het is mooi dat we kweekvlees kunnen maken en de eiwitfracties uit gras kunnen raffineren, maar een rund of varken is meer dan voedsel. De veehouderij zal over 100 jaar drastisch veranderd zijn, maar we houden dan nog koeien, kippen en varkens. Met ethische bezwaren, gezondheidsrisico’s, geur- en stofhinder, stikstof- en natuurproblematiek moeten we goed omgaan, maar deze problemen zullen de veehouderij niet van tafel vegen.
