Het jaarlijkse kennisevenement Melken voor Morgen vindt in 2024 plaats op woensdag 9 oktober bij Kaasboederij Verweij in Polsbroek (U). De vier sprekers hieronder geven invulling aan het thema ‘benutten van het genetische potentieel’. In elke sessie is er ruimte voor discussie en vragen. Aan het einde van de dag is er een bedrijfsrondleiding en een borrel.
Veranderende fokdoelen
WUR-hoogleraar fokkerij en genomica Mario Calus is opgegroeid op een gemengd bedrijf met melkvee en akkerbouw en studeerde dierwetenschappen aan Wageningen Universiteit met als specialisatie veefokkerij. Ook zijn promotieonderzoek voerde hij uit in Wageningen. Daarna ging hij er aan het werk als onderzoeker. Calus is gespecialiseerd in fokkerij op basis van genoomfokwaarden.
Mario Calus trapt Melken voor Morgen af. Hij gaat in op fokdoelen en hoe deze veranderen, op selectie met en zonder genomica en op genetische vooruitgang met een oog op de toekomst van genetische verbeteringen in de melkveehouderij. Calus zal uitleggen waarom fokdoelen in de tijd snel kunnen veranderen en laat mogelijkheden zien van verbeteren van meerdere individuele kenmerken, zoals melkproductie en vruchtbaarheid.
Waarom de Nederlandse koe niet ouder wordt
Koeien met een langere levensduur presteren economisch beter, dat is geen nieuws. Meer verdienen met melken, dat wil iedereen. De vraag is dus waarom onze koeien niet wezenlijk ouder worden. Dat koeien niet ouder worden, ligt niet aan gebrek aan genetische aanleg. Die genetische aanleg is er. Genetische potentieel schuilt volgens Willem van Laarhoven, de tweede spreker van Melken voor Morgen, in het verbeteren van specifieke kenmerken en kwaliteiten. Waaraan ligt het dan wel dat onze koeien niet ouder worden? Van Laarhoven buigt zich over deze vraag tijdens Melken voor Morgen.
Van Laarhoven stelt dat het melkveehouders nog altijd veel meer te doen is om de melkproductie dan om de levensduur van koeien. Na de invoering van het fosfaatquotum zijn de Nederlandse melkkoeien wel ouder geworden. Niet omdat de koeien toen gezonder zijn geworden, of productiever. De enige reden dat de Nederlandse melkkoeien toen ouder begonnen te worden, is dat melkveehouders zich ervan bewust werden dat ze jongveefosfaat konden gebruiken voor melkproductie en dus hielden ze minder jongvee aan waardoor een melkkoe langer mee moet. Vooral de melkproductie wordt door melkveehouders één op één in verband gebracht met de bedrijfseconomie. Hier worden echter enkele stations gepasseerd.
Fokkerij en maatschappij
De melkveehouderij is geen business op zichzelf, maar staat midden in de samenleving. Deze maatschappelijke omgeving heeft beelden en verwachtingen die soms botsen met de ontwikkelingen in de sector. Dit raakt ook de fokkerij. Karel de Greef is onderzoeker Veehouderij en Maatschappij bij Wageningen Livestock Research. Tijdens Melken voor Morgen 2024 zal De Greef verkennen hoe dat zit met maatschappelijke acceptatie dan wel afwijzing. Waarom loopt dit in bijvoorbeeld de varkenshouderij zo anders dan in de melkveehouderij? In zijn lezing heeft De Greef bovendien aandacht voor de rol van de dierenwelzijnsorganisaties en voor dierwaardigheid. Vanuit de politiek is gekozen om de gedachtelijn ‘dierwaardige veehouderij’ centraal te stellen. Wat houdt dit in, en wat zijn de te verwachten consequenties voor de koe van de toekomst?
Vruchtbaarheid in vreemde handen
Het gezicht achter inseminatieservice Oost-Nederland is dat van Wim Kraaijenzank. Kraaijenzank was zelf melkveehouder en maakte na die tijd carrière bij ABS Duitsland waar hij het concept RMS-inseminatie omarmde. Het is een compleet vruchtbaarheidspakket waarbij het dagelijkse werk rond vruchtbaarheid de melkveehouder uit handen wordt genomen. RMS staat voor Reproductive Management Systems. Met twee collega’s komt Kraaijenzank 364 dagen per jaar op elk bedrijf dat ze bedienen. Inseminatieservice Oost-Nederland werkt in de Achterhoek en Twente. Sperma wordt niet geleverd en ook de stierkeuze is aan de boer. Zorgen dat de koeien drachtig worden inclusief drachtcontrole en opstarten van synchronisatieprotocollen als koeien niet drachtig worden, dat doet de inseminatieservice.
Tijdens Melken voor Morgen geeft Kraaijenzank verdere uitleg over de RMS-methode, het werken met de kengetallen CR, IR en PR en vertelt wat hierin haalbaar is als de vruchtbaarheid voor rekening komt van een vast en gespecialiseerd team. Naast op de werkwijze, gaat Kraaijenzank in op de kosten en voorwaarden van inseminatieservice. Ook behandeld Kraaijenzank enkele praktijkcasussen waarin hij laat zien dat ook met gesekst sperma zeer goede inseminatieresultaten haalbaar zijn en hoe een zoektocht naar een vruchtbaarheidsprobleem uiteindelijk eindigde bij de technicus.
Aanmelden
Aanmelden voor deelname aan het kennisevenement Melken voor Morgen kan hier. Melkveehouders en veeartsen die het vakblad V-Focus, Elite of Veehouderij Techniek lezen, betalen slechts 49,50 euro. Overige bezoekers betalen 149,50 euro. Aanmelden kan hier.
