Bewerkte mestproducten hebben in 25 jaar van forse inspanningen slechts een marktaandeel weten te bereiken van enkele promillen. Dit marktaandeel is teleurstellend laag en staat in geen verhouding tot alle investeringen. In de afgelopen decennia werden tientallen mestverwerkingsinitiatieven opgestart, op basis van rooskleurige businessplannen, maar zo’n 90 procent redde het niet en was binnen enkele jaren weer verdwenen. Hoe kan dat toch? De oorzaak blijkt steeds dezelfde: de marktwensen worden genegeerd en de logistiek onderschat. Zolang dat gebeurt, zullen de gouden bergen die geregeld aan mestverwerking worden toegeschreven, telkenmale luchtkastelen blijken te zijn.
Door middel van verwerking het mestprobleem oplossen is allesbehalve nieuw. Al 25 jaar lang worden steeds weer nieuwe verwerkingsinitiatieven uitgedacht, en geregeld met subsidie in de markt gezet. Om daarna weer relatief vlot van het toneel te verdwijnen. Slechts een enkele mestverwerker houdt stand. Momenteel staat wederom een aantal initiatieven in de startblokken, nu veehouders met een mestoverschot verplicht zijn een deel van de mest te laten verwerken, maar hoeveel kans maken die initiatieven? Mestverwerking wordt vooral gezien als een manier om van het mestoverschot af te komen. Dit is meteen de reden waarom zo’n 90 procent van de mestverwerkingsinitiatieven in de afgelopen jaren is mislukt, menen deskundigen in het hoofdartikel in V-focus van juni. Mestverwerking wordt gestuurd vanuit de veehouderij en te weinig vanuit de plantaardige teelten, waarin de producten van waarde moeten zijn.
Veel mislukkingen
De reeks mislukte mestverwerkingsinitiatieven is lang, heel veel langer dan de rij initiatieven die wel slaagden. In de jaren ’90 vielen grote verwerkers als Promest en Scarabee al vrij snel na hun oprichting om. En ook initiatieven van recente datum, zoals Biogreen Salland, Aqua Purga en AgriModem werden (tot nu toe) geen succes. De huidige troef op het gebied van mestverwerking betreft het zogenaamde mineralenconcentraat. Maar diverse bronnen voorspellen dat het ook hiermee slecht zal aflopen, zolang gerekend wordt vanuit het wegwerken van mestoverschotten. Ook bij de vermarkting van deze mineralenconcentraten wordt te weinig rekening gehouden met de bemestende waarde voor gewassen, de logistiek, opslag en het toedieningsgemak voor de gebruikers.
Het omslagartikel ‘Mestkastelen – Waarom mestverwerking zo vaak mislukt’ trekt lessen uit 25 jaar investeren in mestverwerking (vanaf deze week te lezen in V-focus). Cartoon: Geert Retera.