Het regenwater in De Peel, een van de meest veerijke gebieden in Nederland, blijkt in de wintermaanden een stuk zuurder dan in de zomermaanden. Met name in strenge, lange winters blijkt het regenwater zuur. Hoe komt dat? Uit analyse van de langjarige neerslagmetingen op meetstation Vredepeel blijkt de zuurgraad het meest verband te houden met chloride. Het lijkt erop dat het gebruik van strooizout en pekel op de wegen de oorzaak is van verzuring van de winterneerslag. Strooizout en pekel bevatten veel chloride.
Op meetstation Vredepeel (op de grens van Noord-Brabant en Limburg) wordt al decennialang neerslag opgevangen en bemonsterd op vervuilende stoffen. Uit de meetdata blijkt dat de concentraties ammonium (vooral uit de veehouderij), stikstofoxiden (vooral uit verkeer) en sulfaat (vooral uit kolencentrales en scheepvaart) sterk zijn afgenomen tussen 1989 en 2015; bij ammonium en stikstofoxide betreft de afname zo’n 40 procent, bij sulfaat 80 procent. Het regenwater is dus veel schoner geworden. Desondanks blijft de zuurgraad (pH) van het regenwater schommelen.
Winterpieken
De zuurgraad van het water blijkt sterk samen te hangen met de chloridevervuiling, blijkt uit analyse. Deze vervuiling blijkt in de wintermaanden een stuk hoger dan in de zomermaanden. In sommige perioden worden zelfs zeer hoge chlorideconcentraties gemeten in het regenwater. Deze perioden vallen veelal samen met perioden waarin veel strooizout en pekel zijn gebruikt. In de winter 2012/2013 werd door Rijkswaterstaat 130.000 ton zout gestrooid op de rijkswegen, in de winter van 2009/2010 zelfs 191.000 ton, in een gemiddelde winter gebruikt Rijkswaterstaat zo’n 70.000 ton gebruikt. Het strooizout kan vernevelen en met de lucht getransporteerd worden. Ook verneveld zeewater is een bron van aanvoer van chloride.
Effect chloride op natuur
Uit data-analyses blijkt dat de zuurgraad van het regenwater het sterkste verband houdt met chloride, en minder met ammoniak, stikstofoxiden en sulfaat. Welke aandeel chloride heeft in de verzuring van natuurgebieden wordt momenteel onderzocht door de redactie van V-focus. Hiervoor wordt specifiek gekeken naar de metingen in bodems.
Figuur. De zuurgraad van de neerslag (pH) in relatie tot de hoeveelheid chloride (afkomstig uit zout) in de neerslag. (Brondata Meetstation Vredepeel (RIVM) – Trendmeetnet Regenwater)
